Erfelijke oorzaken van ALS

Achtergrond van het onderzoek

ALS is een zeer ingrijpende spierziekte waarbij de spieren één voor één uitvallen. Uiteindelijk overlijden mensen met ALS aan ademhalingsproblemen, veroorzaakt door verlamming van de ademhalingsspieren. De gemiddelde levensverwachting is slechts twee tot vijf jaar. Waardoor ALS precies wordt veroorzaakt, is nog niet duidelijk. Wel zijn er kleine stukjes van het ziektemechanisme bekend. Zo weten we dat genetische variatie een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van ALS.

Doel van het onderzoek

Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen of specifieke genetische veranderingen ALS kunnen veroorzaken. Hierbij kijken de onderzoekers naar zogenoemde ‘tandem repeats’. Dit zijn kleine stukjes DNA die zich een aantal keren achter elkaar herhalen. De belangrijkste genetische oorzaak van ALS ligt namelijk in zo’n ‘tandem repeat’. Deze is bij sommige patiënten abnormaal lang. De onderzoekers denken dat er meer van dit soort tandem repeats betrokken zijn bij ALS. Daarom gaan ze van 1 miljoen bekende tandem repeats bepalen of deze een rol spelen bij ALS. Hiervoor maken de onderzoekers gebruik van de genetische data van 10.000 ALS-patiënten en 10.000 controlepersonen. De identificatie van nieuwe erfelijke oorzaken zal niet alleen leiden tot meer inzicht in het ziektemechanisme, maar ook nieuwe aanknopingspunten bieden voor een therapie.

Eindresultaten

Aan het eind van het onderzoek hebben de onderzoekers ongeveer 1 miljoen bekende tandem repeats geanalyseerd in het DNA van ongeveer 7.000 mensen, waarvan 75% ALS-patiënten. Bij deze personen is ook gezocht naar onbekende tandem repeats en gekeken of deze mogelijk aan ALS gerelateerd zijn. Hier zijn een aantal onbekende repeats ontdekt die mogelijk betrokken zijn bij het ontwikkelen van ALS.

De nieuwe tandem repeats die ALS veroorzaken en/of het ziekteverloop beïnvloeden, zullen nog uitvoerig geanalyseerd moeten worden. Dit zal helpen om de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen te versnellen. Bovendien zullen deze tandem repeats fungeren als nieuwe aangrijpingspunten voor gentherapie, wat de ontwikkeling van gerichte behandelingen voor ALS kan bevorderen.