Een nieuw ziektemodel voor multifocale motore neuropathie

Achtergrond van het onderzoek

Er is nog maar weinig bekend over de oorzaak en het ziektemechanisme van MMN. Ook is de huidige behandeling nog lang niet optimaal. Een belangrijk probleem bij wetenschappelijk onderzoek naar MMN is dat er geen model is voor de ziekte, waarmee MMN in het laboratorium kan worden onderzocht. Er kan dus alleen onderzoek plaatsvinden met bijvoorbeeld bloed van de patiënten. De onderzoekers zijn er gelukkig in geslaagd om met een nieuwe techniek een model te ontwikkelen voor MMN. Bij deze techniek worden huidcellen van de patiënt omgevormd tot stamcellen, om deze vervolgens weer om te vormen tot zenuwcellen. Met behulp van deze gekweekte zenuwcellen is al aangetoond dat bepaalde antistoffen uit het bloed van MMN-patiënten aan zenuwcellen binden.

Doel van het onderzoek

In dit onderzoek zal worden bepaald hoe de binding van deze antistoffen tot schade aan de zenuwen leidt en of dit proces specifiek is voor MMN. Daarnaast zullen de onderzoekers het ziektemodel nog beter proberen te maken door de zenuwcellen te kweken met cellen die de isolerende laag van zenuwen maken. De resultaten van dit onderzoek zullen nieuwe inzichten bieden in de oorzaak en het ziektemechanisme van MMN, wat uiteindelijk tot betere behandelingsmogelijkheden zal leiden.

Eindresultaten

De onderzoekers ontwikkelden het model voor MMN verder. In plaats van één bevat het model nu twee onderdelen van de zenuw: de zenuwcel en de cellen die de isolerende laag om de zenuw maken, de zogenaamde Schwann cel. Om ontsteking van zenuwen na te bootsen brachten de onderzoekers deze twee cellen in contact met bloedmonsters van patiënten met MMN en andere ontstekingsachtige neuropathieën, zoals CIDP, het Guillain-Barré syndroom en Lewis-Sumner syndroom (LSS). Het model blijkt goed te werken voor MMN en LSS, maar is minder geschikt voor CIDP.

De antistoffen die in het bloed van mensen met MMN zijn aangetoond, binden aan zenuwcellen en aan Schwann cellen en kunnen daarbij schade aanrichten door een specifiek onderdeel van het afweersysteem – het zogenaamde complement – te activeren. De schade lijkt groter aan de zenuwcel dan de Schwann cel. Deze laatste cel wordt wel zelf geactiveerd door binding van antilichamen in het bloed van mensen met MMN en kan door de activatie bijdragen aan het ontstekingsproces in de zenuw.

De ernst van de ontstekingsreactie verschilt waarschijnlijk tussen mensen met MMN door erfelijke factoren. Mensen die van nature ontsteking door antistoffen beter kunnen afremmen, krijgen minder snel MMN. Deze erfelijke factoren spelen mogelijk ook een rol bij de ernst van MMN.

Concluderend heeft dit onderzoek gezorgd voor de verdere ontwikkeling van een ziektemodel voor MMN. Dit model heeft belangrijke inzichten opgeleverd over hoe ontsteking van de zenuw bij MMN verloopt. De onderzoekers kunnen deze inzichten nu gebruiken om nieuwe ontstekingsremmende therapieën te testen, gebruikmakend van het nieuwe ziektemodel.