Wetenschappelijk onderzoek
Gericht ingrijpen op ziektemechanismes als een mogelijke therapie voor spierdystrofie
Erfelijke fouten kunnen spierdystrofieën veroorzaken. Wetenschappers in Leiden zoeken manieren om dit proces te vertragen…
Lees verder
“Ik dacht altijd dat ik sterrenkundige wilde worden,” vertelt dr. Donnie Cameron, “dat ben ik ook gaan studeren. Maar toen ik mijn bachelor had, realiseerde ik me dat ik met deze studie niet echt op korte termijn iets voor mensen zou kunnen betekenen. Ik wilde mensen helpen. Toen ben ik overgestapt naar medische natuurwetenschappen.” Inmiddels is hij een expert op het gebied van nieuwe MRI-technieken en kreeg hij voor zijn onderzoek ook een subsidie van het Spierfonds.
“Nederland is een klein land, maar groot als je kijkt naar spieronderzoek.”
“Ik studeerde in Aberdeen,” vertelt hij, “en kwam daar in contact met wetenschappers die aan de wieg hadden gestaan van de MRI-technologie. Heel inspirerend vond ik dat. Voor mijn promotie deed ik onderzoek naar het gebruik van MRI om het hart en andere spieren te scannen. En later deed ik in Amerika met MRI onderzoek naar spierproblemen bij ouderen, gerelateerd aan reuma en hartfalen. Dat heeft wel parallellen met spierziekten, met name de achteruitgang van spieren.”
Een groot klein land
“Ondertussen had ik mijn Nederlandse vrouw ontmoet en ontdekte ik dat er in Nederland een opvallend sterke onderzoekscultuur is op het gebied van spierziekten. Nederland is een klein land, maar groot als je kijkt naar spieronderzoek. Op dit vlak gebeurt hier echt veel meer dan je zou verwachten. Er zijn meerdere onderzoekscentra en ook goede patiëntenverenigingen. Toen heb ik contact gelegd met een wetenschapper die onderzoek doet naar Becker spierdystrofie en de ziekte van Duchenne en sindsdien heeft het me niet meer losgelaten. Ik begon in Leiden en werk nu in het Radboudumc in Nijmegen.”
“Toen ik in 2019 naar Nederland kwam, ben ik aan een nieuw concept gaan werken: imaging biopsy, beeldbiopsie dus. Ik weet hoe naar het voor patiënten kan zijn als er een spierbiopt moet worden genomen en ik wilde onderzoeken of MRI een bruikbaar alternatief kon bieden. Dat onderzoek loopt nu en we zien veelbelovende resultaten. En ik word heel blij van het contact met patiënten. Ik vind het altijd bijzonder om mensen te spreken die leven met een spierziekte en bereid zijn om mee te werken aan onderzoek. Dit zijn de mensen voor wie ik het doe.”
Veel meer informatie
“Beeldbiopsie met MRI zal een spierbiopt niet altijd kunnen vervangen, maar ik heb goede hoop dat een klassiek spierbiopt in veel gevallen niet meer nodig zal zijn. MRI heeft een paar belangrijke voordelen. Je hoeft geen spierweefsel meer af te nemen, dat is prettig voor de persoon die het ondergaat. Maar je krijgt ook veel meer informatie dan uit een spierbiopt. In plaats van één stukje spier, krijg je met MRI het hele lichaam in beeld. Vaak tast een spierziekte niet alle spieren tegelijk aan en hiermee kun je alle verschillende spieren en spiergroepen bekijken. We kunnen met MRI de vetstofwisseling in de spieren bekijken, hoeveel energie een spier gebruikt, de doorbloeding, het formaat van de vezels waar de spieren uit bestaan, de overdracht van zenuwsignalen naar de spieren en nog veel meer.”
“Ook kunnen we, en dat is heel belangrijk, kijken hoeveel vet er wordt opgeslagen. Bij Becker en Duchenne wordt het spierweefsel langzaam afgebroken en vervangen door vet. Doordat we dit met beeldbiopsie goed in kaart kunnen brengen, weten de artsen beter wanneer iemand een bepaalde behandeling nodig heeft. Door bijvoorbeeld ieder jaar een MRI te maken, krijgen we een veel completer beeld en wordt het beloop van een ziekte beter voorspelbaar. Dat levert meer betrouwbare prognoses op. En ik hoop dat beeldbiopsie een standaardmethode zal worden bij het stellen van diagnoses, ik zit ook in een samenwerkingsverband dat zich daarvoor inzet.”
Iets goeds
“Op dit moment werken we hard aan het finetunen van alle processen. Een MRI-scan duurt vrij lang, we kijken hoe we dat sneller kunnen doen zonder de kwaliteit van de scan te verliezen. En we zoeken naar de beste manier om een consistente werkwijze te garanderen. Daarmee leveren we dan weer een bijdrage aan de zoektocht naar medicijnen en andere behandelingen, want je kunt uitkomsten alleen vergelijken als ze op precies dezelfde manier gemeten zijn. Het is nog veel werk, maar ik heb er vertrouwen in dat we met beeldbiopsie echt iets goeds kunnen doen voor mensen met een spierziekte.”