Wetenschappelijk onderzoek
De oorzaak en preventie van CIAP
Ongeveer 260.000 mensen in Nederland lijden aan chronische axonale polyneuropathie, maar in 30% van de…
Lees verder
Zo’n 120.000 mensen in Nederland hebben de spierziekte CIAP. Onderzoekers in het Erasmus MC werken er hard aan om hier verandering in te brengen. Met steun van het Spierfonds kunnen zij hun belangrijke onderzoek voortzetten.
Onbekende oorzaak
“Polyneuropathie is een van de weinige spierziekten die niet zeldzaam is”, legt prof. dr. Pieter van Doorn uit. Als neuroloog leidt hij het onderzoek naar CIAP in het Erasmus MC. “In Nederland hebben naar schatting een kwart miljoen mensen een polyneuropathie. Zij hebben vaak klachten van dove of tintelende voeten, pijn en vaak ook spierzwakte. Dat begint meestal in de voeten, maar kan ook uitbreiden naar de benen en de handen. Deze klachten zijn niet alleen hinderlijk, maar mensen met polyneuropathie vallen vaker, slapen minder goed en hebben een slechtere kwaliteit van leven”.
Er zijn veel oorzaken bekend van polyneuropathie, zoals suikerziekte of vitamine-gebrek, maar toch wordt in de helft van de gevallen geen oorzaak gevonden. Dan spreken we van chronische idiopathische axonale polyneuropathie, afgekort CIAP. “CIAP komt voornamelijk voor bij mensen van middelbare of oudere leeftijd”, vertelt Pieter. “Maar eigenlijk weten we nog vrij weinig over deze spierziekte. Wat we wel weten, is dat de ‘bedrading’ van de zenuwen in de armen en benen beschadigt raakt. Hierdoor geven deze zenuwen signalen naar de hersenen en de spieren niet goed door.”
De Rotterdamse Studie
Omdat de oorzaak nog onbekend is, is er ook geen gerichte behandeling voor mensen met CIAP. Daarom willen de onderzoekers in Rotterdam meer te weten komen over de oorzaak. “Wij zijn in 2013 gestart met een onderzoek hiernaar. Dit onderzoek is ingebed in de ‘Rotterdam Studie’. Bijna 20.000 mensen van 40 jaar en ouder in de Rotterdamse wijk Ommoord doen aan deze studie mee. Sinds 2013 hebben we al meer dan 4.500 deelnemers aan de Rotterdam Studie onderzocht op het voorkomen van polyneuropathie. Daar hebben we al veel van geleerd.”
Zo lijkt er een sterk verband te bestaan tussen CIAP en het metabool syndroom. Dit is een combinatie van een verhoogd cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, overgewicht (met name van de buikomvang) en een hoge bloedsuikerspiegel. Toch is er, ondanks deze bemoedigende eerste resultaten, nog veel onbekend. Dankzij steun van het Spierfonds kunnen de onderzoekers nu hun veelbelovende onderzoek nog vier jaar voortzetten.
Behandelen of zelfs voorkomen
“Daar zijn we heel blij mee. Het betekent dat we nog eens 1.500 deelnemers aan de Rotterdam Studie kunnen onderzoeken op polyneuropathie. Daarnaast willen we 1.000 van de eerder onderzochte deelnemers nogmaals onderzoeken, zodat we veel meer kunnen leren wat er vooraf gaat aan het ontstaan van polyneuropathie. We zijn met name geïnteresseerd in leefstijlfactoren (zoals beweging en roken), hart- en vaatziekten en medicatiegebruik.”
“We verwachten in dit onderzoek nieuwe risicofactoren te vinden die het ziekteproces van CIAP beïnvloeden. Met deze informatie kan gewerkt worden aan een behandeling. En misschien kan deze veel voorkomende vorm van polyneuropathie in de toekomst zelfs voorkomen worden.” – Prof. dr. Pieter van Doorn
